Stemproblemen ontstaan vaak door de jaren heen en zijn het vaak het gevolg van langdurig verkeerd gebruik van het stemapparaat. Dit verkeerd gebruiken van het stemapparaat wordt stemmisbruik of verkeerd stemgebruik genoemd. Hieronder vallen manieren van praten waarbij je te hoog praat, te luid praat, gillen, schreeuwen, krijsen, veel achtereen praten in een droge ruimte en weinig drinken en roken. Hierdoor raakt het stemapparaat beschadigd en ontstaan er stemproblemen. Met logopedie leer je hoe je beter voor je stem kunt zorgen en welke dingen daarom beter niet of anders kunt doen. Ook helpt de logopedist je om je stem beter te leren gebruiken zodat de problemen verminderen en verdwijnen. Er zijn verschillende stemproblemen te onderscheiden. Hieronder worden de meest voorkomende stemproblemen beschreven.
Heesheid
Heesheid komt het meest voor na stemmisbruik dus na schreeuwen, gillen en krijsen. Het kan ook het gevolg zijn van te veel praten of te hoog of te luid spreken. Wanneer je hees bent sluiten de stembanden waarvan je er 2 hebt in je lucht bij niet meer helemaal bij het praten. Hierdoor ontsnapt er steeds een klein beetje lucht en klink je stem minder helder dan normaal. Vaak gaat heesheid na een paar dagen weer over. Mochten de klachten langer blijven of vaak terugkomen dan is het verstandig eens over je stem na te denken en je huisarts of een logopedist te raadplegen.
Stembandknobbels
Dit zijn kleine knobbeltjes op de stembanden recht tegenover elkaar. Als je praat komen als eerst de knobbeltjes tegen elkaar waardoor de rest van de stembanden niet goed meer sluit en er lucht mee ontsnapt tijdens het praten. Hierdoor klink je hees. Stembandknobbels zijn vaak het gevolg van praten op een te hoge toonhoogte. Stembandknobbels worden gediagnosticeerd door een Keel- Neus- Orenarts. Vaak is er een gecombineerde behandeling nodig. Eerst logopedie om het stemgebruik te verbeteren. Blijven de knobbels dan worden ze operatief verwijderd daarna wordt er weer logopedie gegeven om er voor te zorgen dat de stem nu goed gebruikt wordt en de knobbels niet meer terug zullen keren.
Stembandpoliepen
Stembandpoliepen komen minder vaak voor en komen dan weer iets meer bij mannen dan bij vrouwen voor. Een stembanpoliep komt vaak alleen voor dus maar op 1 van de stembanden maar wel op de rand waar de stembanden tegen elkaar sluiten. Hierdoor onder vind je er hinder van bij het praten, je bent hees en kan na het praten een vermoeid gevoel hebben. Vaak worden poliepen eerst operatief verwijderd en is er daarna logopedie nodig om het stemgebruik te verbeteren en te voorkomen dat de poliep weer terug komt.
Reinkes Oedeem
Is een met vocht gevulde zwelling op de stemband. Een Reinkes Oedeem kan in de tijd steeds groter worden. Een Reinkes Oedeem is vaak het gevolg van jarenlang roken. Door het vocht en de zwelling wordt de stemband dikker waardoor hij minder goed kan bewegen, het kan zijn dat de stem weg valt ook kan de stem minder goed variëren in toonhoogte. Het gevolg is dat men alleen nog laag kan praten. Vrouwen die vele jaren hebben gerookt klinken dan als een man. Logopedie is geïndiceerd en mogelijk ook behandeling door de KNO-arts.
Presbyfonie
Presbyfonie is het ouder worden van de stem. Door de ouderdom worden de stembanden dunner en veranderd het bewegingspatroon. Hierdoor heeft de stem een minder mooie klank en is de klank minder stabiel. Ook veranderd de sterkte van de stem. Het geluid wordt dunner. Met behulp van logopedie kunnen de symptomen worden bestreden waardoor de stem langer mooi blijft.
Heb je last van je stem en twijfel je of je hier iets mee moet doen neem dan gerust contact op voor vrijblijvend advies.